شهرستانهای استان اردبیل
اردبیل
موقعیت جغرافیایی – استان اردبیل
استان اردبیل با ۱۸۰۵۰ کیلومتر مربع وسعت در شمال غرب فلات ایران قرار دارد. اردبیل، خلخال،مشکین شهر، گرمی، بیله‌سوار و پارس‌آباد از شهرهای مهم استان و شهر تاریخی و مذهبی اردبیل، مرکز آن است.استان اردبیل در سال ۱۳۷۵ حدود ۰۱۱/۱۶۸/۱ نفر جمعیت داشته است که ۷/۴۸ درصد آن شهرنشین، ۱/۵۱درصد آن روستانشین و ۲/۲ درصد دیگر آن غیر ساکن و عشایر بوده‌اند. از استان اردبیل ۵/۲۸۲ کیلومتر باجمهوری آذربایجان مرز مشترک دارند. در ۱۵۹ کیلومتر از مرز مشترک رودهای ارس و بالهارود جریان دارند. دونقطه اصلاندوز و بیله سوار مغان با جمهوری آذربایجان ارتباط زمینی دارد. محور اردبیل – آستارا (گردنه حیران)نزدیکترین راه ارتباطی استان با مرکز کشور است. این راه شهرستانهای استان اردبیل را از راه رشت و قزوین به‌تهران وصل می‌کند. قله سبلان با ۴۸۱۱ متر ارتفاع بلندترین نقطه این استان است و در شمال غربی شهرستان‌اردبیل واقع شده است.
نام اردبیل
اردبیل از جمله شهرهای باستانی ایران است و ایرانیان شهر خود را آرتاویل نامیدند که از دو کلمه آرتا به معنی مقدس و ویل به معنی شهر تشکیل یافته است که با هم معنی شهر مقدس را می دهند؛ و آن به این جهت است که این شهر شهر مقدس زردشتیان در دوران باستان می باشد.
آب و هوا – استان اردبیل
جغرافیای عمومی شهرستان اردبیل از ارتفاعات کوهستان‌های سبلان، طالش و بزغوش، متأثر است.بیشتر نواحی اردبیل بیش از ۳ هزار متر از سطح دریا ارتفاع دارد. قله سبلان با ارتفاع ۴۸۱۱ متر در شمال غربی‌این شهرستان واقع شده و در اعتدال هوای آن نقش عمده‌ای دارد. شهرستان اردبیل از مناطق سردسیر ایران است‌و بین ۵ تا ۸ ماه در سال سرد است. زمستان‌های بسیار سرد و تابستان‌های معتدل از ویژگی‌های آب و هوائی‌اردبیل است.
تاریخ و فرهنگ – استان اردبیل
تاریخ استان اردبیل با تاریخ سرزمین آذربایجان در آمیخته است. بسیاری از مورخان اسلامی‌بنای شهر اردبیل را به فیروز پادشاه ساسانی (۴۸۹ – ۴۵۷ م) نسبت می‌دهند و بر همین اساس شهر اردبیل بیش‌از ۱۵۰۰ سال قدمت تاریخی دارد. اردبیل در زمان هخامنشیان اهمیت سیاسی و نظامی مهمی داشت و مرکزاستقرار اردوی ایران جهت حفظ و نگهداری مرزهای شمالی ایران بود. به روایت اوستا، زردشت پیامبر ایرانی درکنار رود «دائی‌یتا» که امروزه ارس نامیده می‌شود به دنیا آمده و کتاب خود را در کوهستان سبلان تحریر کرده وبرای ترویج دین خود به شهر اردبیل روی آورده است.
در زمان حمله عرب‌ها به ایران (۲۲ هجری قمری) اردبیل بزرگترین شهر آذربایجان بود که به دست سپاهیان‌اسلام افتاد. بین سال‌های ۲۶۷ تا ۳۱۷ ه. ق این شهر مرکز حکمرانی طایفه بنی ساج بود که حکومت را از مراغه‌به اردبیل انتقال داده بودند. اردبیل تا حمله مغول مرکز حکومت آذربایجان بود. شاه اسماعیل برای تشکیل‌حکومت واحد ایرانی از اردبیل قیام کرد و تبریز را در سال ۹۰۶ ه.ق پایتخت رسمی ایران قرار داد. در دوره‌صفوی اردبیل از لحاظ سیاسی و اقتصادی سرآمد شهرهای ایران بود. این شهر در مسیر شاهراه تجاری ایران واروپا قرار داشت و ابریشم و مال التجاره وارده از گیلان از طریق اردبیل به اروپا صادر می‌شد.
علاوه بر اهمیت جاذبه‌های طبیعی و تاریخی که زمینه مناسبی را برای توسعه اقتصادی – اجتماعی استان‌اردبیل فراهم آورده‌اند، موقعیت استراتژیک این استان بویژه از نظر توریسم عبوری و بازرگانی، این شهر را دراهمیت درجه اول قرار داده است. گرایش‌های قومی و فرهنگی اخیر که مابین آذربایجان ایران و جمهوری‌آذربایجان بوجود آمده جریان توریستی دائمی مابین این جمهوری و استان اردبیل را گسترش داده است.
در ادامه مطلب به صورت مختصر نسبت به معرفی شهرستان های استان اردبیل می پردازیم انشالله در پست های آتی مطالب بیشتر ارایه خواهید شد
سرعین
شهر سرعین در ۰۴/۴۸ درجه طول جغرافیائی و ۰۹/۳۸ درجه عرض جغرافیائی با مساحت بیش از ۱۲۸۰۰۰۰ متر مربع در ۲۸ کیلومتری غرب شهر اردبیل قرار دارد. ارتفاع متوسط شهر از سطح دریا ۱۶۵۰ متر می باشد.
سرعین یکی از بخشهای تابعه شهرستان اردبیل می باشد. مساحت مناطق تابعه آن ۱/۵۱۵ کیلومتر مربع می باشد که از غرب به شهرستان نیر ، جنوب به بستر رودخانه بالیقلو ۴۸; شرق به اردبیل و شمال به ارتفاعات و قله کوه سبلان محدود است.
سرعین در فرهنگ لغت فارسی به معنای سرچشمه می باشد. در ادوار گذشته از این منطقه به نامهای ساری قیه ، سارقین ، سرائین ، سرقین یاد می شده است.
آب وهوای دلپذیر و معتدل اولین جاذبه ای است که قبل و بعد از ورود به شهر و منطقه سرعین ، گردشگران از آن بهره مند می شوند و از عمده ترین دلایل روی آوردن گردشگران زیاد به این منطقه می باشد. در صورت افزایش مقطعی و نسبی دما هوای مه آلود خزر وارد اردبیل و سرعین می شود و به علت وجود سبلان دما به سرعت کاهش می یابد. و ا ین امر موجب تشکیل ابرهای با ارتفاع پائین استراتوس شده که حرکت سریع رطوبت دریای خزر در زمان اندکی موجب باران ریزه یا شه می شود و باعث بهره مند شدن گردشگران تابستانی از هوای خنک و دلپذیر می شود. سایر ماههای سال نیز به علت بارش برف ، استفاده از جاذبه های آن مناسب گردشگران زمستانی می باشد.
میانگین بارندگی ۱/۴۰۸ میلی متر و میانگین رطوبت نسبی سالانه ۱/۷۳ درصد می باشد.
عسل معروفترین محصول و سوغاتی مناطق اطراف سبلان و استان اردبیل می باشد.
بهترین نوع عسل ، عسل بهاره است و عسلی برای درمان بیماریها مفید است.
پارس‌آباد مغان
شهرستان پارس‌آباد دشت مغان در جلگه‌ای صاف و هموار قراردارد. این شهرستان مرکز اصلی جلگه مغان محسوب میگردد. پرجمعت ترین شهرستان استان بعد از اردبیل می باشد. این شهر یکی‌از قطب‌های کشاورزی و دامداری صنعتی استان و منطقه آذربایجان است. آب و هوای آن در تابستان‌ها گرم و درزمستان‌ها معتدل است.
مشگین‌شهر (خیاو)
شهرستان مشگین‌شهر (خیاو) در ۸۳۹ کیلومتری تهران واقع شده است. کوه سبلان در نزدیکی‌آن قرار دارد. آب و هوای آن معتدل کوهستانی است. قدمت تاریخی آن به سده‌های اولیه اسلامی مربوط می‌شودولی در دوره صفویه رونق بیشتری داشت.
خلخال
این شهر قدیمی و تاریخی در ۵۴۹ کیلومتری تهران و در ناحیه‌ای کوهستانی واقع شده است. آب و هوای‌آن در قسمت شرقی سردسیر و در نواحی شمالی و جنوبی معتدل است. مراتع، ییلاقات و تفرجگاه‌های طبیعی‌شهرستان خلخال بسیار زیبا و دیدنی است.
بیله‌سوار
شهرستان بیله سوار مغان گستره پهناوری از استان اردبیل را تشکیل می‌دهد. این شهر در قدیم آران نام داشت ولی بعدها به بیله‌سوار تغییر یافت. در نزد مردم بومی بیله به معنی سرزمین بین دو رود است و این شهر بین دو رود بالهارود و آب‌بیگلو واقع شده است. بیله‌سوار در سرزمین جلگه‌ای و هموار بنا شده و «قله‌جهان‌خانلو» بلندترین نقطه آن است که ۷۰۰ متر بلندی دارد. آب و هوای این شهر در تابستان‌ها بسیار گرم و درزمستان‌ها معتدل و مطبوع است.
گیوی
این شهر قدیمی و تاریخی در ناحیه‌ای کوهستانی واقع شده است.شهرستان گیوی در قسمت شمال شهرستان خلخال قرار دارد. آب و هوای‌آن در قسمت شرقی سردسیر و در نواحی شمالی و جنوبی معتدل است. مراتع، ییلاقات و تفرجگاه‌های طبیعی‌شهرستان گیوی بسیار زیبا و دیدنی‌است. این شهرستان از لحاظ آبگرم معدنی استعداد زیادی دارد.
گرمی
شهرستان گرمی مغان در میان دو رشته کوه کم ارتفاع واقع شده است. آب و هوای آن در تابستان نامساعدو در زمستان‌ها ملایم و مطبوع است. قدمت اسکان و استقرارهای اولیه در پیرامون این شهر به دوره اشکانان‌می‌رسد و آثار متعددی از آن دوره نیز باقی مانده است.
اصلاندوز مغان
شهرستان اصلاندوز در قسمت شرق منتهی الیه شمال غرب قرار دارد.. این شهر یکی‌از قطب‌های کشاورزی و دامداری صنعتی آذربایجان است. آب و هوای آن در تابستان‌ها گرم و درزمستان‌ها معتدل است.
شهرستان نمین
شهرستان نمین یکی از شهرستانهای استان اردبیل ایران است و مرکز آن شهر نمین است. بیشتر مردم این شهرستان به زبان ترکی آذربایجانی تکلم می‌کنند، همچنین زبان تالشی نیز در بخش عنبران رواج دارد.[۲] آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری شهرستان نمین
جاده کوهستانی و جنگلی حیران به طول ۳۵ کیلومتر
منطقه سرسبز و جنگلی شاله دره یا شغاله دره با آثار برجای مانده از شنیدان قلعه سی از خروجی تونل تا منطقه میناباد
آرامگاه باباروشن در ۶ کیلومتری شرق نمین و ۲ کیلومتری روستای خشه با دره ای سرسبز و جنگلی، چشمه آبمعدنی و درخت بلوط کهنسال
مساکن اولیه انسانها به نام دلمن در یک کیلومتری شمال نمین حدفاصل روستاهای میناباد و میرزانق و همچنین منطقه قرمزلیق و چوپان یوردی تپه ای مشرف به خانقاه علیا
مقبره شیخ بدرالدین در شهر نمین
شهرستان نیر
نیر مرکز شهرستان نیر و یکی از شهرهای استان اردبیل ایران است. این شهر در ۳۱ کیلومتری شهر اردبیل و ۲۰ کیلومتری شهر سرعین واقع شده‌است که وجود بزرگراه برای ارتباط نیر با اردبیل باعث اهمیت این شهر شده‌است.