بعد از افطار در اغلب مساجد نماز جماعت اقامه می شود و سپس مراسم سخنرانی و قرائت قرآن و ادعیه برگزار می شود که در اغلب موارد همه اعضای خانواده به اتفاق به مسجد محل می روند.

حضور پررنگ مردم در مساجد از دیگر مسایلی است که در ماه مبارک رمضان در اردبیل به مساجد جلوه خاصی می‌دهد، نمازهای یومیه در ماه مبارک رمضان در مساجد جلوه‌ای خاص دارد و بسیاری از مساجد شاهد حضور مردم بویژه جوانان و نوجوانان است، در ایام رمضان هم، روزه داران اغلب برای قرآن خوانی و ادای نماز جماعت در مسجد محلات جمع می شوند و در کنار این امور، کلاس های درس و قرائت قرآن هم توسط هیات امنای مسجد دایر می شود. توجه بیش از پیش به عبادات واجب و مستحبی، گرایش بیشتر به معنویات و اعمال خیر، علاقمندی به طبیعت به‌ عنوان نشانه ‌هایی از عظمت و قدرت الهی، صله ارحام و برکت یافتن رزق و روزی از فواید معنوی روزه‌داری و ماه رمضان است، چرا که ماه رمضان فرصت مناسبی است تا انسان ‌ها در کارها و جوانب مختلف زندگی خود بازنگری کنند. شایان ذکر است که طبق یک رسم قدیمی شب دوم ماه رمضان در اردبیل نیز مجالس یاد بود برای اشخاصی که بعد از رمضان سال قبل در گذشته‌اند در مساجد و یا منازل برپا می‌شود.

بیشتر ساکنان منطقه اردبیل به بیدار شدن از خواب ساعاتی قبل از اذان صبح و خوردن سحری و اقامه نمازهای واجب و مستحبی اهمیت زیادی می‌دهند. در ماه مبارک رمضان، سحری هم مراسم ویژه خود را از قدیم الایام داشته و با گذشت زمان، تغییر و تحولاتی در آن پدید آمده است.

در زمان‌های نه چندان دور که از وسایل و تجهیزات پیشرفته اعلام‌ کننده زمان، خبری نبود در حدود دو ساعت مانده به اذان صبح، عده‌ای از مردان و جوانان با رفتن به پشت بام ‌ها با صدای بلند اهالی محل و همسایه ‌ها را از فرا رسیدن وقت سحری آگاه می‌کردند. حتی در مواردی از شلیک توپ هم برای این امر استفاده می شده است.
تعدادی از مردم محلات هم، به محض این که خود بیدار می شدند، به در خانه خویشان و همسایگان نزدیک خود رفته، با دق الباب، آن ها را برای سحری بیدار می کردند؛ و در صورتی که ‌پس از بیدارباش عمومی صاحبخانه‌ای با روشن کردن چراغ بیدار بودن خود را اعلام  نمی‌کرد، همسایگان روز بعد به پرس و جو می‌پرداختند و چنانچه مشکلی وجود داشت به یاری آنها می‌رفتند که این روح همدلی را بین مومنان تقویت می‌کرد. (این رسم نیکو هنوز هم در برخی محلات و روستاهای استان پاس داشته شده و به آن عمل می شود.)

اما ورود و استفاده از فناوری اجرای برخی مناسبات فرهنگی و دینی را هم عوض کرده است امروز استفاده از ساعت، رادیو، تلویزیون های کوکی و استفاده از تلفن برای بیدار شدن و بیدار کردن خویشان و آشنایان، در کنار تسهیلات و مزایایی که برای آرامش و راحتی بوجود آورده است، باعث کاهش ارتباطات انسانی رو در رو و چهره به چهره شده و ما را دچار غفلت از همنوع خود کرده است. این در حالی است که مهمترین بعد اجتماعی و فردی روزه داری، گسترش روابط انسانی و توجه به همنوع و درک عمیق شرایط زندگی همکیشان مستمند است .

افطاری دادن از دیگر رسم‌ های روزه‌داران اردبیل در ماه رمضان است که از دیرباز بر جای مانده است. این ویژگی ‌های مهم اجتماعی (صله ارحام و دادن افطاری به اقوام و آشنایان) بدین گونه است که ابتدا افراد و خانواده ‌های کم سن و سال برای باز کردن افطاری به منزل بزرگتران می ‌روند و سپس آنان را به افطارهای دیگری دعوت می‌کنند. افطاری دادن معمولا در منازل، مساجد و سالن های پذیرایی انجام می‌شود.

عید فطر نیز که در پایان ماه رمضان و اولین روز شوال برگزار می گردد آداب مربوط به خود را دارد همه روزه داران ماه مبارک جهت اقامه نماز عید فطر به مساجد شهر می روند و عید را نیز به همدیگر تبریک می گویند، البته در گذشته افرادی که بعد از افطار جهت اقامه نماز و شرکت در مراسم به مساجد می رفتند شب عید را در مسجد می ماندند برخی نیز صبح آنروز به مسجد می آمدند و چون از قطعیت عید اطمینان می یافتند با خرمائیکه بعضی از مومنین سبیل می کردند روزه خود را می شکستند و پس از برگزاری نماز عید به خانه های خود باز می گشتند.

دید و بازدید عید فطر مخصوص بزرگان فامیل و مصیبت زدگان است و در آن روز کوچکترهای فامیل برای تبریک عید فطر به خانه بزرگترها ی فامیل  می روند. کسانی هم که قبل از این عید (در فاصله عید فطر و یکی از اعیاد رسمی قبل از آن ) یکی از افراد خانواده خود را از دست داده اند در آنروز در خانه می مانند و دوستان و آشنایان برای همدردی نزد آنها می روند و تسلیت خاطر می دهند و بدینوسیله از غم و اندوه آنها، که طبعا در چنین روزهایی بیشتر متاثر و پریشانحالند، اندکی می کاهند، این مراسم در برخی شهرهای دیگر نیز برگزار می شود و از آن به عنوان مراسم نوعید یاد می کنند البته نوع برگزاری مراسم و تشریفات آن کاملا متفاوت است در استان اردبیل این مراسم صبح روز عید در مساجد مخصوص برادران و در بعد از ظهر آن روز در منزل شخصی متوفی مخصوص بانوان برگزار می شود، معمولا از میهمانان با چای و حلوا و خرما پذیرایی می شود.

کوچکترهای فامیل نیز برای تبریک عید فطر به خانه بزرگترها ی فامیل  می روند.ماه رمضان، تاثیرات خوبی نیز در رفتار و کردار همگان می گذارد، به نحوی که تمام رفتارهای اجتماعی و شخصی افراد تحت الشعاع شعایر این ماه قرار می گیرد. در بین مردم، غیبت کردن، دوری از انواع و اقسام گناهان ریز و درشت و از همه مهمتر حس دستگیری و کمک به هم نوع روزه دار در این ماه به حد اعلای خود می رسد.

کمک به مستمندان، دستگیری افراد نیازمند و تامین بخشی از مایحتاج روزمره روزه داران بی بضاعت در همه محلات و شهرهای استان انجام می گیرد، ولی آنچه در این امر، ضروری به نظر می رسد، حفظ حرمت و کرامت انسانی نیازمندان و مستمندان است که از سوی بزرگان دینی توصیه شده و بر آن تاکید گردیده است،بطور کلی رمضان فرصتی است تا هر کس بتواند به ارزش وجودی خود پی ببرد و بتواند مفهوم زندگی واقعی را دریابد.