تاریخ استان اردبیل

جستجو

مطالب منتشر شده در دسته ی "تاریخ استان اردبیل"

اردبیل تمدن ۷۰۰۰ساله

اردبیل تمدن ۷ هزارساله

اردبیل – تمدن ۷ هزارساله در استان اردبیل موجب شده این استان جزو باسابقه ترین مناطق حیات آدمی در کره خاکی محسوب شود، تمدنی که یادگارهای تاریخ و طبیعت آن امروز گردشگران را متحیر می‌سازد.

خبرگزاری خبرآنلاین؛ از پشت گردنه مه‌آلود حیران و با گذر از تونلی که در عمق کوه‌ها کشیده شده شهر نمین نمایان می‌شود. با تپه‌های باستانی، جنگل فندقلو به درازای عمر کره زمین و طبیعت کم‌نظیر و در ادامه اردبیل با شورابیل، بازار تاریخی، بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، غذاهای محلی و مردمی مهمان‌دوست چشم‌نوازی می‌کند.

کمی آن‌سوتر سرعین آبگرم‌های معدنی خود را چشمه‌های بهشتی نام نهاده است. ثمرات سبلان بلند موجب شده ۱۲ دهنه آب گرم با خواص متنوع در گستره این شهر چیده شود. همچنین عسل و غذاهای محلی و روستاهای گردشگری.

در نیر که از آب‌های معدنی کم‌بهره نیست، منطقه گردشگری بولاغلار با چشمه‌های زلال و زمزمه طبیعت به دنبال سحر آدمی است. کمی آن سو تر مشگین شهر، گواه تمدن هفت‌هزارساله در سنگ افراشته‌های کم‌نظیر پیرازمیان؛ قلعه‌های باستانی، کوه سبلان، هیجان گردش در بلندترین پل معلق و باغ‌های میوه.

به گرمی که پا می‌گذاریم، روستاهای هدف گردشگری، دریاچه سد گیلارلو و طبیعتی بکر. در پارس‌آباد کشت و صنعت مغان و طبیعت بکر و در بیله سوار، جنگل و ساحل رود ارس، بازارچه مرزی بیله سوار، تپه‌های باستانی و کاروان‌سراهای تاریخی از ظرفیت‌های کم‌نظیر گردشگری است.

در سفر به جنوب استان اردبیل نیز شهرستان کوثر با حمام سنگی، آبگرم گیوی و پل‌های تاریخی واقع شده و در شهرستان خلخال، روستاهای هدف گردشگری، آبشارهایی که در دل جنگل‌های بکر نهفته، جاده گردشگری اسالم، آبگرم‌ها و ییلاقات نهفته است.

اینجا اردبیل است. در هر کدام از ۱۰ شهرستان این استان جاذبه‌های گردشگری متعددی به ویژه در طبیعت آن وجود دارد. جاذبه‌هایی که بخش عمده آن شهرتی کشوری داشته و آوازه برخی جهانی شده است.

عمده جاذبه‌های گردشگری طبیعی این استان پیرامون کوه سبلان شکل گرفته است. سومین قله بلند ایران بعد از علم‌کوه و دماوند که در بین اردبیلی‌ها کوهی مقدس تلقی می‌شود.

سبلان و صعود پیامبران

رشته‌کوه سبلان از دره قره‌سو در شمال غرب اردبیل و در جهت شرقی- غربی به طول ۶۰ کیلومتر و عرض ۴۵ کیلومتر تا کوه قوشا داغ اهر ادامه دارد. ارتفاع چهار هزار و ۸۱۱ متری سبلان کوه آتشفشان نیمه خاموش است که گفته می‌شود دو دوره آتشفشان را سپری کرده ولی در وضعیت فعلی در تمامی طول سال قلل آن پوشیده از برف و یخ است. بطوریکه یخچال‌های دائمی این کوه موردتوجه یخچال نوردان سراسر دنیا است.

سبلان سه قله اصلی دارد که از شهر اردبیل به عقاب بال گشوده‌ای تشبیه می‌شود و شهرهای اردبیل، سراب و مشگین شهر را در برگرفته است. این سه قله عبارت‌اند از «سلطان ساوالان» به عنوان بلندترین قله، «حرم داغ» دومین قله مرتفع و کسری که سومین قله آن است.

علاوه بر پوشش کم‌نظیر گیاهی و حیات‌وحش این کوه، در قله کوه سبلان دریاچه‌ای به وجود آمده که اعجاز آن را به عنوان یک کوه آتشفشان دوچندان ساخته است. این دریاچه به قطر ۱۴۵ و ۸۰ متر و عمق تقریبی ۴۰ متر حتی در مردادماه نیز آب سرد و صفر درجه دارد و به استثنای فصل تابستان در مابقی فصول یخ‌زده است.

مستندات تاریخی بیانگر سابقه غنی فرهنگی گسترده این کوه است. بطوریکه ادبیات شفاهی و نوشتاری مردم آذربایجان آمیخته از اعجازهای سبلان است و میلیون‌ها آذری‌زبان سبلان را نماد استقامت، عنصر مقدس طبیعت و نماد زیبایی می‌دانند.

در نظر ساکنان دامنه سبلان، این کوه مقدس است. چرا که خاستگاه و محل دریافت وحی پیامبران متعدد بوده و از جمله مهم‌ترین آن ها زرتشت پیامبر است که گفته می‌شود در ۳۰ سالگی به این کوه آمده و وحی نبوت دریافت کرده است. بطوریکه هم اینک گفته می‌شود قبر زرتشت در کنار دریاچه سبلان است. علاوه بر این از زمانی که ذهن انسان می‌تواند به گذشته باز گردد سنگی در مسیر دریاچه سبلان به نام سنگ محراب وجود دارد که در کتاب معجم البلدان به قبر حضرت حامد و حضرت هود و محل عبادت زرتشت شناخته می‌شود

در حال حاضر اهمیت ثبت جهانی سبلان از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور مورد موافقت بوده و هر کارشناسی می‌تواند نسبت به آن نظر مثبت طرح کندوجود آتشکده‌های متعدد که محل عبادت زرتشتیان بوده و حتی به نام چند روستا در دامنه سبلان تبدیل شده است گواه سابقه تاریخی باور حضور پیامبران در این کوه اسرارآمیز است.

از سویی نام این کوه که در اصل «ساوالان» است از ترکیب دو بخش «ساو» و «آلان» تشکیل شده و به معنی گیرنده وحی است و کارشناسان اذعان دارند که نام‌گذاری در هر محل بر اساس شاخص‌ترین و برجسته‌ترین ویژگی آن انجام می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار مهر تصریح کرد: سبلان صرف یک کوه و اثر زیبای طبیعی نیست بلکه از زمان زرتشت پیامبر تا حیات امروز عشایر با زندگی مردم اردبیل گره خورده است.

کریم حاجی‌زاده تصریح کرد: آداب‌ورسومی که پیرامون این کوه در طول قرن‌ها شکل گرفته کم‌نظیر در تاریخ تمدن بشریت است و در حال حاضر اهمیت ثبت جهانی سبلان از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور مورد موافقت بوده و هر کارشناسی می‌تواند نسبت به آن نظر مثبت طرح کند.

وی با اذعان به اینکه هشت اثر از کشور ایران در نوبت ثبت جهانی یونسکو است، اضافه کرد: ما اخیراً ثبت کویر لوت را داشتیم که بیشتر یک اثر طبیعی است و همچنین ثبت قنات‌های ایرانی که یک اثر دست‌ساز است اما سبلان را می‌بایست به عنوان یک اثر طبیعی و فرهنگی دید و نظر دارد.

گزارش خبرگزاری – خبر آنلاین

ادامه مطلب

سنگ‌نبشته ساسانی

سنگ نبشته ساسانی

سنگ نبشته ساسانی

سنگ‌نبشته ساسانی سنگ‌نبشته‌ای تاریخی در نزدیکی مشکین‌شهر است.

این سنگ‌نبشته بر سینه شمال شرقی تخته سنگ رسوبی بزرگی مشرف بر یکی از دره‌های رودخانه خیاو چای در حدود ۱۵۰ متری ضلع شمال غربی کهنه قلعه و در دره سرسبز معروف به باغ نوروز حجاری شده‌است. سنگ‌نبشته به شماره ۶۱۹ به ثبت آثار ملی رسیده‌است. این کتیبه در محل به «سوروشکن داشی» معروف است.

این سنگ نوشته به ابعاد ۱٫۱۰ سانتی‌متر و ۲٫۳۰ سانتی‌متر به خط پهلوی ساسانی است که در ماه ۷ سال ۲۷ سلطنت شاپور دوم ساسانی یعنی به سال ۳۳۷ میلادی به امر نرس هرمزد نام شهردار یا والی این نواحی نوشته شده‌است. به طور کلی متن کتیبه حاکی از تاریخ بنای قلعه و نام بانی آن و شامل اندرزی است بر بزرگان و فرمان روایان. کتیبه ساسانی دارای دو ستون و مشتمل بر ۱۵ سطر در سمت چپ و ۶ سطر در سمت راست است که در قسمت بالا علائمی به صورت دو زاویه حاد که هر ضلع آن عمود بر راس خود دارد، دیده می‌شود.

این کتیبه در تابستان ۱۳۴۶ توسط گردگروپ عضو مؤسسه باستان‌شناسی آلمان در جریان مسافرتی که با هیئت مؤسسه باستان‌شناسی آلمان به مشکین آمده بودند، خوانده شده است. نخستین کتیبه پهلوی است که در آذربایجان کشف شده‌است. متن کتیبه ساسانی متأسفانه از بین رفته است؛ ولیکن ترجمه آن که در سال ۱۳۴۶ شمسی انجام گرفته است بدین قرار است:

به ماه مهر در سال ۲۷ شاهپور شاهان شاه. آنکه بود پسر اورمزد شاه. آنگاه من نرسه هرمزد. من گفتم که این دژ فرخ (فرهید) دخوخلی (؟) آنکه من فرکندم (ساختم) به نام آنکه یزدان دانستم و (قلعه) را شاهان شاه به ۶ سال به فرجام کردم چنین (ببین)

شهریار بزرگ آزادمرد هر که از این پس راد باشد (هر که پس از من راد مرد باشد) این دژ پسند ز دیگر (اگر این قلعه را پسندد) …… از من بر روان او آفرین باد … پیش یک کند (بفرستد) هر که نپسندد یک دیگر دژ (یک قلعه دیگر) کند که از این بهتر بود (باشد).

ادامه مطلب

غارهای بینه لر

غارهای «بینه لر»

غارهای «بینه لر»

غارهای بینه لر در روستای متروک بنه لر در ۶ کیلومتری مسیر شهر لاهرود به آبگرم شابیل و در حاشیه دره رود قره سو قرار دارد. این غارها مشخصا به صورت به هم پیوسته هستند و به هم راه دارند (نه تماما) و بعضا به صورت دو طبقه و سه طبقه هستند که در گذر زمان تخریب شده اند. در مورد مسیر دسترسی به غارها، با اتومبیل ممکن است. گرچه حدود ۵ کیلومتر از راه خاکی است اما می توان با ماشین های شاسی بلند به راحتی به منطقه دسترسی پیدا کرد. البته حتی با ماشین هایی عادی نیز بخش زیادی از مسیر را می توان طی کرد و باقی راه را که خیلی کوتاه است ضمن لذت بردن از مناظر اطراف پیاده طی نمود. لذا دسترسی به منطقه بینه لر ساده خواهد بود. غارها در دو بخش کلی در دو طرف رودخانه قره سو قرار گرفته اند. قسمت اصلی که مسکونی بوده است شامل بیش از ۲۷۰ دهنه (طبق شمارش گروه) می باشد که در یک منطقه کوچک متمرکز شده اند. این بخش شامل دیواره ای بلند است که مشخصا عین برجک های نگهبانی مورد استفاده قرار می گرفته است و در هر قسمت جلو آمده صخره در ارتفاع بلند که بدون طناب و تجهیزات امکان دسترسی وجود ندارد یک اتاقک مانند در دل صخره ایجاد شده است. ویژگی خاص این اتاقک این است که در ورودی ندارد و فقط و فقط شامل یک پنجره کوچک است که مسلما به عنوان در ورود و خروج نیز استفاده می شود که یک فرد عادی می تواند وارد آن شود. داخل این اتاقک ها فاقد هر گونه طاقچه یا زینت و یا هرچیز دیگر می باشد و کاملا مشخص است که صرفا جنبه نظامی و کشیک دادن داشته است.منبع

ادامه مطلب

logo-samandehi