بهشتی به نام اردبیل - صفحه 10 از 112 - بهشت گم شده در خاک پاک ایران

جستجو

سیب

گیاهان دارویی استان اردبیل

گیاهان دارویی استان اردبیل

کلیات گیاه شناسی

درخت سیب در بیشتر نقاط دنیا پرورش داده می‌شود و سیب میوه‌ ایست که می‌توان گفت در هر جای دنیا وجود دارد و همه مردم دنیا آن را می‌شناسند. در ایران این درخت به صورت وحشی در جنگلهای شمال وجود دارد در لاهیجان و رودسر آن را آسیب ، هسی و هسیب و در مازندران به آن سه و در آذربایجان به آن آلما می‌گویند. سیب انواع مختلف دارد. انواع وحشی آن کوچک و پرورش یافته آن درشت می‌باشد. سیب نوع ترش و شیرین دارد.

ترکیبات شیمیایی سیب

خواص سیب -سیب دارای ویتامین و مواد مغذی زیادی است و بی‌مناسبت نیست که یک ضرب‌المثل انگلیسی می‌گوید که خوردن یک سیب در روز شما را از رفتن نزد دکتر بی‌نیاز می‌کند.
در طب چینی اعتقاد براین است که سیب حرارت را می زداید و اثر خنک کننده در ریه ها دارد. ” اسید مالیک ” و” تار تاریک ” در سیب سبب مهار رشد باکتری های بیماری زا در لوله گوارش می شود.
در هندوستان ،خوردن میوه سیب برای جلوگیری از یبوست ،متداول می باشد. سیب مانع تشکیل اسید اوریک در بدن می شود و خوردن آن برای نقرس، روماتیسم و تصلب شریان ها مفید است. ویتامین های سیب ، بیشتر در پوست آن قرار دارد،بنابراین اگر سیب با پوست خورده شود (البته برای اشخاصی که ازلحاظ وضع معده، اجازه خوردن پوست سیب خام را داشته باشند) مفیدتر است. در مناطق خاور دور در جوشانده های برگ سیب از پوست میوه سیب به صورت خشک شده یا تازه نیز می ریزند تا آن را مطبوع سازد.
مصرف سیب رسیده  آبدار تازه برای ورم حاد روده اطفال، اسهال خونی و تب های حصبه ای مفید است.
پوست سیب خشک شده به صورت جوشانده برای رفع ورم مفاصل، روماتیسم و ناراحتی های کلیه که منجر به کاهش ادرار می شود بسیار مفید است ،زیرا مدر بوده و دفع اسید اوریک را تسهیل نموده و فعالیت دستگاه گوارش را تنظیم می کند .
برای تهیه جوشانده پوست خشک میوه سیب ،۱۰گرم پوست برای ۱۰۰گرم آب که در۱۵دقیقه جوشیده شود، مصرف می شود.
خوردن سیب پس از صرف غذا، برای تقویت لثه ها مفید است.
خواص سیب

سیب، یکی از سلامت بخش‌ترین خوراکی‌های اطراف ما محسوب می‌شود. از زمان‌های گذشته مردم جهان علاقه‌ی فراوانی به میوه‌ها داشتند. طبق نظر مورخان، منشاء اصلی سیب مناطق سردسیر شمال اروپا بوده و از آنجا این میوه‌ی با ارزش و مفید به نقاط دیگر جهان منتقل شده است.سیب یکی از میوه‌هایی است که قبل از دیگر میوه‌ها شناخته شد. تمدن انسان از دیر باز با سیب پیوند خورده است. سیب نشانه‌ی عشق و باروری، دوستی، زیبایی، خوش‌بختی، تندرستی، دانایی، خوشی، نیرومندی و … می‌باشد. سیب دارای انواع بسیار متفاوتی است.
همه‌ی سیب‌ها مانند هم نیستند. اندازه، رنگ، بو و مزه‌ی متفاوت در گونه‌های مختلف، تعیین کننده‌ی نوع مصرف آن‌ها است. مواد مغذی موجود در یک سیب به اندازه‌ی آن بستگی دارد، نه نوع آن. انواع سیب پس از مرکبات ( پرتقال ، نارنگی ، لیموشیرین، لیموترش  و گریپ فروت) و موز ، عمده‌ترین میوه‌ی‌ پرورشی در سطح دنیا است.
یکی از خواص سیب این است که  در حفظ طراوت و شادابی پوست موثر است.با استفاده از سیب می‌توان ناراحتی‌های شایعی مانند خشکی پوست، ترک خوردگی پوست، رنگ پریدگی و بسیاری از بیماری‌های پوستی  طولانی و مزمن را از بین برد یا نشانه‌های آن‌ها را کاهش داد.لازم به ذکر است که این قابلیت سیب به دلیل وجود ریبوفلاوین (ویتامین B2)، ویتامین C  و A  ، مواد معدنی مانند آهن، منیزیم، کلسیم  و پتاسیم می‌باشد.

-یکی دیگر از خواص سیب این است فشارخون را منظم می‌کند.خوردن سیب و حتی بو کردن سیب، باعث کاهش فشار خون  می‌شود. بررسی انجام شده توسط دانشگاه ییل (YALE) نشان داد که تنها یک بار بو کشیدن سیب، فشارخون بیماران را پایین می‌آورد.
-یکی دیگر از خواص سیب این است که  برای دندان‌ها و لثه‌ها مفید است،اسیدهای موجود در سیب، هنگام جویدن باکتری‌های دهان  را از بین برده و دندان‌ها و لثه‌ها را تمیز می‌کنند. جویدن یک سیب مانند این است که از یک مسواک طبیعی استفاده کنیم. مطالعات نشان می‌دهند که سیب قادر است ذرات غذایی باقی مانده در پشت دندان‌ها و لثه‌ها را پاک کرده و فساد دندان و بیماری‌های لثه را از شما دور سازد. حتی کسانی که در گذشته از بیماری‌های لثه رنج برده‌اند، خواهند توانست از فواید ناشی از غنی بودن سیب از ویتامینC بهره‌مند شوند.مواد مغذی موجود در سیب باعث تقویت ساختار دندان‌ها می‌گردد. مینای دندان را محکم‌تر می‌سازد و از جرم گرفتن دندان‌ها پیشگیری می‌کند.اسیدهای موجود در سیب، اثر ضدالتهاب و باکتری‌کش بر دندان‌ها و لثه دارند. پژوهش‌های علمی نشان داده است که یک ربع ساعت پس از خوردن آهسته‌ی یک عدد سیب‌ترش حدود ۹۰ درصد و بعد از یک ساعت تقریباً تمامی ذرات میکروبی موجود در دهان از بین می‌روند.
-یکی دیگر از خواص سیب این است که جویدن سیب، عضلات فک را قوی‌تر می‌سازد. آب سیب تازه بدون هر مکملی به دلیل اثرات ضد التهاب مواد موجود در آن، دهان شویه‌ای ساده و طبیعی محسوب می‌شود
-از بروز بیماری نقرس و درد مفاصل پیشگیری می‌کند،یکی از بیماری‌هایی که به‌طور مشخص به علت پرخوری و مصرف مداوم منابع حیوانی (گوشت قرمز و چربی) و الکل بروز می‌کند، درد مفاصل و نقرس است. البته آمادگی ابتلا به این بیماری ارثی است. در موارد شدید، بیمار با دارو و کمپرس سرد درمان می‌شود. برای جلوگیری از گسترش و طولانی شدن بیماری پیروی از برنامه‌ی غذایی فاقد گوشت و چربی، لازم است. هم‌چنین سیب میوه‌ای بسیار باارزش است؛ چرا که هم‌چربی چندانی ندارد و هم موجب کاهش اوره می‌گردد.سیب خام یا پخته مانع تشکیل اسید اوریک در بدن می‌شود و پس از مصرف آن مقدار کلی اسیدهای ادرار، به ویژه اسید فرمیک افزایش می‌یابد. از این رو مصرف آن برای مبتلایان به درد مفاصل  و نقرس توصیه می‌گردد.
-سیب مقوی مغز است. به همین جهت برای کسانی که کارهای فکری انجام می‌دهند مفید می‌باشد. به طور کلی سیب به علت داشتن فسفر،  اعصاب و مغز را تقویت می‌کند.
-یکی دیگر از خواص سیب این است که اثر آرام بخشی دارد،دم کرده ی پوست سیب که با اندکی عسل  شیرین شده باشد، نوشیدنی آرام بخشی است. خوردن سیب خام نیز تأثیر آرام بخشی بر دستگاه اعصاب دارد. علاوه بر ویتامین‌های گروه B، منیزیم  و فسفر و برخی عناصر دیگر موجود در سیب اثر آرام بخشی بر اعصاب دارد. هم‌چنین شیرینی سیب و جویدن آن باعث انبساط عضلات منقبض صورت می‌شود. ادامه مطلب

چیله گئجه سی یا شب یلدا در اردبیل

چیله گئجه سی  یا شب یلدا در اردبیل

چیله گئجه سی یا شب یلدا در اردبیل

شب یلدا در نیارق و اردبیل «‌ چیله گجه سی »‌

شب یلدا در نیارق و اردبیل «‌ چیله گجه سی »‌ نامیده می شود که نمادی از انس و الفت و صله ارحام بین خانواده ها است . این نامگذاری از آن جهت است که در روز شمار مردم اردبیل شب یلدا پایان فصل پاییز و آغاز « چله بزرگ » و زمستان است . فصل زمستان در نیارق و اردبیل به سه دوره تقسیم می شود که ۴۰ روز اول آن چله بزرگ ، ۲۰ روز بعد از آن چله کوچک و ۳۰ روز آخر « بایرام آیی » ( ماه عید ) است .

چهار روز آخر چله بزرگ “بویوک چیله” و سه روز اول چله کوچک”کیچیک چیله” ـ یعنی هفتم تا سیزدهم بهمن ماه در نیارق به “خیدیر” معروف است، به دلیل اینکه اکثر سالها در ایام خیدیردر نیارق برف سنگینی می بارید و سرمای زمستان به حد اعلای خود می رسید، در میان اهالی نیارق گفته می شد: ” خیدیر گلدی قیش گلدی ، خیدیر چیخدی قیش چیخدی ” یعنی با آمدن خیدیر زمستان شروع شده و با پایان خیدیر زمستان تمام می شود.که اشاره به شدت بارش برف و سرمای شدید دارد که اهالی در مثل ،سختی ایام خیدیر را با سختی کل زمستان برابر می دانستند .مردم نیارق ،در گذشته این روزها را با برگزاری آیین های ویژه گرامی می داشتند ؛از جمله این آیین ها تهیه قووت بود که با آسیاب کردن گندم برشته و مخلوط کردن آن با بزرک”bazarak “نخودچی ـ شکر و …بدست می آمد.که بسیار خوشمزه و مقوی بود.

به اعتقاد مردم این استان چله کوچک سردترین روز های سال است و موقع آمدن به چله بزرگ می گوید : « توهیچ کاری نکردی؛ من کودکان را در گهواره ،دست زنان را در کوزه آب و پای مردان را بر روی زمین منجمد خواهم کرد ، چله بزرگ هم به او می گوید عمرت کوتاه و پشت سرت بهار است . آیین های شب چله در اردبیل تقریبا مشابه با آیین هایی است که در دیگر استانهای کشور بر گزار می شود . هندوانه ،‌ انار،‌ مرکبات ،‌انواع آجیل ،‌ “قورقا” یا همان گندم برشته به همراه کشمش ،سنجد ، از تنقلات اصلی شب چله در میان مردم اردبیل و نیارق در زمان حاضر است . خانواده ها در این شب ،معمولا د ر خانه بزرگتر های فامیل گرد هم می آیند و شام و هندوانه و انواع تنقلات را با هم می خورند و تا پاسی از شب را به گفت و گو می نشینند .

“چیله خونچه سی “یا « چله لیک » ( هدیه شب چله ) مراسمی است که در دیگر شهر ها کمتر دیده می شود ولی در نیارق و کلا در استان اردبیل ، جزو ضروریات این شب تاریخی و باستانی است . هر خانواده ای که دختری را برای پسر خود نامزد کرده است ، در این شب باید هدیه شب چله به خانه عروس بفرستد که عبارت از همان میوه ها و تنقلات شب یلدا به طور کامل و یک چشم روشنی است که معمولا یک قطعه طلا برای عروس و یا احتمالا لباس و چادر شب برای خانواده عروس است. و همینطور خانواده دختری که دخترشان اولین سالی است که در خانه بخت است به دخترشان همین چیله لیک را می برند.

به رغم توسعه معاش خانواده ها ، ‌خیلی از بزرگتر های فامیل از لذت برگزاری شب چله در سالها ی گذشته می گویند . آنان معتقدند با آنکه انواع میوه و مرکبات ، شیرینی های جدید به سورسات شب چله افزوده شده ولی لذت شب چله های گذشته ،که تنها به برخی میوه ها و قورقا و کشمش ،« قاوود » و سنجد ،بادام و گردو خلاصه می شد را ندارد.اما اکنون، در سفره شب یلدای مردم اردبیل، انواع آجیل‌ها نظیر: پسته، فندق، مغز بادام و گردو ،و انواع میوه‌ها :نظیر، پرتقال، نارنگی، موز و… را می‌توان مشاهده کرد.

شب یلدا در ادبیات آذربایجان:

شهریار؛ شاعر شیرین سخن آذربایجان شب‌نشینی‌های زمستان و نقل داستان‌ها و روایات را در منظومه پایدار «حیدربابایه سلام» چنین به تصویر منظوم کشیده است: منبع

قــــاری‌ننه گئجـه نــاغیل دینـــده

کولک قالخوب قاپ باجانی دوینده

من قــاییدوب بیرده اوشــاق اولیدیم

بیر گول آچوب اوندان سورا سولیدیم ادامه مطلب

پائیز در گردنه حیران

گردنه حیران حد فاصله شهرستان آستارا و استان اردبیل قرار دارد.

این گردنه در بیشتر زمانها در زیر پوششی از مه قرار دارد و از نظر طبیعی دره‌ها و کوهپایه‌های آن، پوشیده از گل‌ها و گیاهان جنگلی و مرتعی هستند.

اگر به این منطقه سفری داشته باشید متوجه خواهید شد که چرا این نام را برای این منطقه انتخاب کرده‌اند. زیبایی بیش از حد این طبیعت هر تماشاگری را حیران می‌کند. سرسبزی این جاده در فصل تابستان و بهار بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی را به سوی خود می کشاند. اما این سرسبزی در پائیز به هزار رنگ درآمده و جاذبه ای متفاوت خلق می کند. عکس های موسی تقوی نمین عکاس ایسنا از پائیز در گردنه حیران را مشاهده می کنید.

منبع : فرارو

logo-samandehi