اردبیل تمدن ۷۰۰۰ساله
اردبیل تمدن ۷ هزارساله
اردبیل – تمدن ۷ هزارساله در استان اردبیل موجب شده این استان جزو باسابقه ترین مناطق حیات آدمی در کره خاکی محسوب شود، تمدنی که یادگارهای تاریخ و طبیعت آن امروز گردشگران را متحیر می‌سازد.
خبرگزاری خبرآنلاین؛ از پشت گردنه مه‌آلود حیران و با گذر از تونلی که در عمق کوه‌ها کشیده شده شهر نمین نمایان می‌شود. با تپه‌های باستانی، جنگل فندقلو به درازای عمر کره زمین و طبیعت کم‌نظیر و در ادامه اردبیل با شورابیل، بازار تاریخی، بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، غذاهای محلی و مردمی مهمان‌دوست چشم‌نوازی می‌کند.
کمی آن‌سوتر سرعین آبگرم‌های معدنی خود را چشمه‌های بهشتی نام نهاده است. ثمرات سبلان بلند موجب شده ۱۲ دهنه آب گرم با خواص متنوع در گستره این شهر چیده شود. همچنین عسل و غذاهای محلی و روستاهای گردشگری.
در نیر که از آب‌های معدنی کم‌بهره نیست، منطقه گردشگری بولاغلار با چشمه‌های زلال و زمزمه طبیعت به دنبال سحر آدمی است. کمی آن سو تر مشگین شهر، گواه تمدن هفت‌هزارساله در سنگ افراشته‌های کم‌نظیر پیرازمیان؛ قلعه‌های باستانی، کوه سبلان، هیجان گردش در بلندترین پل معلق و باغ‌های میوه.
به گرمی که پا می‌گذاریم، روستاهای هدف گردشگری، دریاچه سد گیلارلو و طبیعتی بکر. در پارس‌آباد کشت و صنعت مغان و طبیعت بکر و در بیله سوار، جنگل و ساحل رود ارس، بازارچه مرزی بیله سوار، تپه‌های باستانی و کاروان‌سراهای تاریخی از ظرفیت‌های کم‌نظیر گردشگری است.
در سفر به جنوب استان اردبیل نیز شهرستان کوثر با حمام سنگی، آبگرم گیوی و پل‌های تاریخی واقع شده و در شهرستان خلخال، روستاهای هدف گردشگری، آبشارهایی که در دل جنگل‌های بکر نهفته، جاده گردشگری اسالم، آبگرم‌ها و ییلاقات نهفته است.
اینجا اردبیل است. در هر کدام از ۱۰ شهرستان این استان جاذبه‌های گردشگری متعددی به ویژه در طبیعت آن وجود دارد. جاذبه‌هایی که بخش عمده آن شهرتی کشوری داشته و آوازه برخی جهانی شده است.
عمده جاذبه‌های گردشگری طبیعی این استان پیرامون کوه سبلان شکل گرفته است. سومین قله بلند ایران بعد از علم‌کوه و دماوند که در بین اردبیلی‌ها کوهی مقدس تلقی می‌شود.
سبلان و صعود پیامبران
رشته‌کوه سبلان از دره قره‌سو در شمال غرب اردبیل و در جهت شرقی- غربی به طول ۶۰ کیلومتر و عرض ۴۵ کیلومتر تا کوه قوشا داغ اهر ادامه دارد. ارتفاع چهار هزار و ۸۱۱ متری سبلان کوه آتشفشان نیمه خاموش است که گفته می‌شود دو دوره آتشفشان را سپری کرده ولی در وضعیت فعلی در تمامی طول سال قلل آن پوشیده از برف و یخ است. بطوریکه یخچال‌های دائمی این کوه موردتوجه یخچال نوردان سراسر دنیا است.
سبلان سه قله اصلی دارد که از شهر اردبیل به عقاب بال گشوده‌ای تشبیه می‌شود و شهرهای اردبیل، سراب و مشگین شهر را در برگرفته است. این سه قله عبارت‌اند از «سلطان ساوالان» به عنوان بلندترین قله، «حرم داغ» دومین قله مرتفع و کسری که سومین قله آن است.
علاوه بر پوشش کم‌نظیر گیاهی و حیات‌وحش این کوه، در قله کوه سبلان دریاچه‌ای به وجود آمده که اعجاز آن را به عنوان یک کوه آتشفشان دوچندان ساخته است. این دریاچه به قطر ۱۴۵ و ۸۰ متر و عمق تقریبی ۴۰ متر حتی در مردادماه نیز آب سرد و صفر درجه دارد و به استثنای فصل تابستان در مابقی فصول یخ‌زده است.
مستندات تاریخی بیانگر سابقه غنی فرهنگی گسترده این کوه است. بطوریکه ادبیات شفاهی و نوشتاری مردم آذربایجان آمیخته از اعجازهای سبلان است و میلیون‌ها آذری‌زبان سبلان را نماد استقامت، عنصر مقدس طبیعت و نماد زیبایی می‌دانند.
در نظر ساکنان دامنه سبلان، این کوه مقدس است. چرا که خاستگاه و محل دریافت وحی پیامبران متعدد بوده و از جمله مهم‌ترین آن ها زرتشت پیامبر است که گفته می‌شود در ۳۰ سالگی به این کوه آمده و وحی نبوت دریافت کرده است. بطوریکه هم اینک گفته می‌شود قبر زرتشت در کنار دریاچه سبلان است. علاوه بر این از زمانی که ذهن انسان می‌تواند به گذشته باز گردد سنگی در مسیر دریاچه سبلان به نام سنگ محراب وجود دارد که در کتاب معجم البلدان به قبر حضرت حامد و حضرت هود و محل عبادت زرتشت شناخته می‌شود
در حال حاضر اهمیت ثبت جهانی سبلان از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور مورد موافقت بوده و هر کارشناسی می‌تواند نسبت به آن نظر مثبت طرح کندوجود آتشکده‌های متعدد که محل عبادت زرتشتیان بوده و حتی به نام چند روستا در دامنه سبلان تبدیل شده است گواه سابقه تاریخی باور حضور پیامبران در این کوه اسرارآمیز است.
از سویی نام این کوه که در اصل «ساوالان» است از ترکیب دو بخش «ساو» و «آلان» تشکیل شده و به معنی گیرنده وحی است و کارشناسان اذعان دارند که نام‌گذاری در هر محل بر اساس شاخص‌ترین و برجسته‌ترین ویژگی آن انجام می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار مهر تصریح کرد: سبلان صرف یک کوه و اثر زیبای طبیعی نیست بلکه از زمان زرتشت پیامبر تا حیات امروز عشایر با زندگی مردم اردبیل گره خورده است.
کریم حاجی‌زاده تصریح کرد: آداب‌ورسومی که پیرامون این کوه در طول قرن‌ها شکل گرفته کم‌نظیر در تاریخ تمدن بشریت است و در حال حاضر اهمیت ثبت جهانی سبلان از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور مورد موافقت بوده و هر کارشناسی می‌تواند نسبت به آن نظر مثبت طرح کند.
وی با اذعان به اینکه هشت اثر از کشور ایران در نوبت ثبت جهانی یونسکو است، اضافه کرد: ما اخیراً ثبت کویر لوت را داشتیم که بیشتر یک اثر طبیعی است و همچنین ثبت قنات‌های ایرانی که یک اثر دست‌ساز است اما سبلان را می‌بایست به عنوان یک اثر طبیعی و فرهنگی دید و نظر دارد.
